Evet, doğru uretildiği ve bilincli kullanıldığında maskeler hem bizi hem de cevremizdeki insanları viruslere ve salgın hastalıklara karşı koruyor. Ancak gorunum itibariyle ağzımızı ve burnumuzu kapatan her şey maske işlevine sahip değil. Bunun uzmanlar evde bile uretilebilecek basit maskelerde pamuklu kumaşlar kullanılmasını tavsiye ediyorlar.
Maskeler konusunda bir diğer furya ise internette satılan başta siyah olmak uzere farklı renklerle dikkat ceken hatta “nano teknolojiye” sahip olduğu soylenen maskeler. Hatta bu maskelere internet dışında ve eczaneler haricine her koşe başında ulaşmak mumkun hale geldi. Peki soz konusu siyah, nano teknolojili olduğu soylenen yıkanabilir maskeler gercekten guvenli mi?
[h=2]Nano teknolojili ve siyah maskeler ile ilgili bilimsel bir veri yok, dolayısıyla bu maskeleri kullanmak viruslere karşı korumuyor:[/h]
Elbette evinde makse yapamayanlar ve maske bulamayanların coğu siyah ve 10-15-20 TL gibi fiyatlara sahip bu siyah maskelere sarılıyor. Ancak uzmanlar, soz konusu maskelerin insanları ne oranda koruduklarına dair herhangi bir veriye sahip olmadıklarını dile getiriyorlar. Yani N95 maskeler ya da tıbbi maskeler gibi siyah maskeler test edilen, teknik acıdan geliştirilen urunler değiller. Sadece goruntu itibariyle ağzı ve burnu kapattıkları icin yaygın şekilde korudukları yanılgısı var.
[h=2]Siyah ve nano teknoloji maskeler virus bulaşma ihtimalini artırabilir: [/h]
Eğer maskeler uzun sureler boyunca kullanılırsa viruslerin coğalmasını kolaylaştıracak nemli ortamlar yaratırlar. Maskelerde coğalan virusler, takan kişiye daha kolay bulaşabilir. Soz konusu yıkanabilir, nano teknolojili ve siyah maske olarak satılan maskeler icin ise risk daha buyuk, cunku bu maskelerin ne oranda temizlendiği, soz konusu nano teknolojinin nasıl ve nerede geliştirildiği bilinmiyor.
N95, FFP2 tipi maskelerin guvenirliği araştırmalarla kanıtlanmıştır. Ancak adında nano teknoloji gecen, yıkabilir olduğu soylenen, hatta uzerinde sıvı bulunduğu ve bu sayede %90'a kadar koruma sağladığı belirtilen maskeler guvenli değildir. Bu maskelerin satıldığı yer bir eczane bile olsa, satın aldığınız yer de guvenilir değildir.
Diğer taraftan maskeyi kullanmadığınız zaman katlayıp cebe ya da cantaya koymak da aslında hic onlem almamak ile aynı anlama geliyor.
[h=2]Nano teknoloji aşağıdaki gibi bir şey değildir ve bu şekilde geliştirilmez:[/h]
Yukarıda bir anda patlak veren siyah maskelerin uretiminin yapıldığı yerlerden birinde cekilmiş fotoğraf bulunuyor. Nano teknolojiyi bir kenarı bırakın, soz konusu ortamda herhangi bir sterilizasyon da soz konusu değil. Hatta maskeyi paketleyenlerin arasında bile sosyal mesafe olmaması dikkat cekici.
Boyle bir ortamda uretilip, internette ya da koşe başındaki bufelerde satılan siyah maskelerden bizi korumalarını bekleyemeyiz. Peki ne yapacağız, e-Devlet’ten sipariş edilen maskeler ulaşmadıysa, dışarıda da guvenilir maskelerden bulamıyorsak, kendi imkanlarımıza başvurmak durumundayız. Evde hangi malzemeler ile maske uretebileceğimizi de burada anlattık.
[h=2]Son olarak eldeki tum bilgileri toparlayalım: Nano teknolojili, yıkanabilir maskeler icin hangi yalanlar soyleniyor?[/h] Siyah nanoteknolojili maskeler icin bilimsel bir calışma yok, dolayısıyla tamamen guvenilir olduğunu soyleyen herkes yalan soyluyor. Urunleri pazarlarken guven kazanmak adına nanoteknoloji pazarlaması yapılıyor. Bir başka guven kazanma yolu ise "Yerli Uretim" bandını kullanmak. Evet soz konusu maskeler yerli uretim olabilir, ancak bu tıbbi olarak guvenilir olduğu anlamı taşımıyor. Tasarım ve renk ceşitliliği ile bir moda urunu gibi konumlandırılıyor, ancak maskeler sağlık urunudur. Evde uretilen ya da dışarıdan edindiğiniz maskeleri, guvenilir olsalar bile 4 saatten fazla kullanmamaya ozen gostermenizi tavsiye ederiz. Kullandığınız maskeleri ise ayrı bir cop torbasında biriktirip, birer tıbbi atık gibi normal atıklarınızdan ayırmanız gerekiyor.