Akıllı telefonların hayatımızın merkezinde olduğu bir cağda kuresel bir sağlık krizinin yaşanması, tarihte belki de ilk ve son kez goreceğimiz bir donemin icerisinde surukledi. Daha once unlu tarihci Yuval Noah Harari koronavirus salgınından sonra dunyanın nasıl bir yer olacağına dair oldukca gercekci acıklamalar yapmıştı. Geleceğe dair fazlasıyla akıl yuruttuğumuz şu gunlerde, herkesin buluştuğu ortak bir konu var: İş hayatı.
Maddi durumlarımız ne olursa olsun iyi bir işe sahip olmak, kriz anlarında o işe sarılmak ve surdurmek isteriz. Bunun icin de ozellikle kriz zamanlarında iş hayatımıza dair onemli kararlar verebiliriz. Kararları vermeden once de iş dunyasında nelerin donduğunu, geleceğin nasıl değişeceğini anlamak gerekiyor. Deloitte Danışmanlık ekibinin Marketing Turkiye icin hazırladığı son rapor ise Turkiye’de hangi sektorun salgın doneminde ne kadar zarar gorduğunu, hangi sektorun yukselişe gectiğini kanıtlıyor.
[h=2]37 farklı kategoride tum sektorler incelendi: [/h]
Yukarıdaki grafik, salgın krizininin 37 farklı sektorel kategoriye etkisini gosteriyor. Grafikteki dikey cizgi, ilgili sektorun tahmini toparlanma hızını ifade ediyor, ust taraftaki sektorlerin toparlanma hızı yuksek, alttaki sektorlerin duşuk olarak gorunuyor.
Araştırmanın kaynağı sektorlere ilişkin internet trafik verileri, sosyal medya etkileşimleri ve arama motoru sonucları referans alındı ve sektorden uzman goruşleri değerlendirildi. İşte grafikteki yatay cizgi olan Etkileşim Değişimi de bunu ifade ediyor. Sol tarafta kalan şirketler kriz doneminde en cok etkileşim kaybedenler, sağda kalanlar ise kriz doneminde etkileşim kazananlar.
[h=2]Koronavirus salgınından dolayı Turkiye’de pozitif olarak etkilenen sektorler:[/h]
En cok pozitif etkilenenden en az pozitif etkilenene gore sıralanmıştır.
Uzaktan eğitim ve calışma, Ulusal market zincirleri, Hobi, İnternet ve TV, Kıyafet ve Ayakkabı, Medya, Evcil hayvanlar, Oyun, Kişisel bakım ve kozmetik, Kitap, İndirim marketler, Benzin, Sosyal medya, Pozitif olarak etkilenen sektorler listesi, aslında kriz doneminde coğu kişinin yapabileceği tahminlerle paralellik gosteriyor. Ancak burada asıl onemli konu hangi sektorun ne kadar etkilendiği ve bu konuda tahmin yuruterek sonuca ulaşmak hem zor hem de sakıncalı bir durum. Ev ortamında gercekleştirilebilecek tum eylemler krizden pozitif olarak etkilenmiş gorunuyor.
[h=2]Koronavirus salgınından dolayı Turkiye’de negatif olarak etkilenen sektorler:[/h]
En cok negatif etkilenen kategoriden en az etkilenen kategoriye gore sıralanmıştır.
Kultur ve sinema, Otel ve konaklama, Bahis, diğer ulaşım (Yakın oranda), Spor medyası, oto kiralama, mucevher ve takı (Yakın oranda), Ev hizmetleri, Sağlık, Havayolu, kariyer, diğer kurumsal alt sektorler (Yakın oranda), Yemek sipariş, Otomobil, Emlak, Kamu, spor alışveriş, mobilya (Yakın oranda), Pazar yerleri, Kargo, Eğitim, bankacılık (Yakın oranda). Kamuya ya da ozele bağlı olan kategoriler, insanların hayatları bir anda değişime uğradığı icin radikal bir kırılma yaşıyor. Kultur ve sinema, ev ortamında karşılığı olan alternatiflerine geciş yapılabildiği icin sert şekilde değer kaybetti. Aynı şekilde otel ve konaklamada da bu durum gecerli.
[h=2]Negatif etkilenen sektorlerden hangisi daha hızlı toparlanacak? [/h]
En hızlı toparlanması beklenenden en yavaş toparlanması beklenen sektore doğru sıralanmıştır.
Bahis, Spor medyası, Pazar yerleri, Yemek sipariş, Spor alışveriş, Kultur sinema, kargo (Yakın oranda), Ev hizmetleri, bankacılık, sağlık, kamu (Yakın oranda), Diğer ulaşım, Havayolu, Kariyer, Oto kiralama, diğer kurumsal alt sektorler (Yakın oranda), Eğitim, Mobilya, Emlak, otomobil (Yakın oranda), Mucevher ve takı, otel-konaklama (Yakın oranda). En negatif etkilenen sektorler ile en cabuk toparlanacak sektorler listeleri arasında farklılıklar. Uzmanlar ve verilere gore Turkiye’de salgından en cok negatif etkilenen sektorler, yukarıdaki sıralamayla yavaş yavaş toparlanacak.