Yavaş kayma olarak da bilinen yavaş depremler, ani ve duzenli olan depremlere benziyorlar. Ancak yavaş depremler gunler ya da aylarca surebiliyorlar. Bilim insanları, bazı bolgelerde buyuk sorunlara neden olan bu yavaş depremlerle alakalı Yeni Zelanda’da bir calışma gercekleştirdiler.
Yeni Zelanda kıyılarında deniz seviyesinin 3.5 km derinliğinde 1 km’lik sondaj işlemi yapıldı. Araştırmacılar, bu şekilde yavaş depremleri meydana getiren fay hatlarına ulaşmayı başardılar. Faylara ulaşan bilim insanları, fay bolgesinde bulunan kayaların ezilmiş olmasından yola cıkarak fay hattını karakterize edebildiler.
Yavaş depremlerle ilgili Science Advances dergisinde yayınlanan makalede, yavaş depremleri meydana getiren fay alanlarının boyutları, tipleri ve fiziksel ozellikleri, farklı kayalardan meydana gelmiş bir kaba deniz tabanı topografisi oluşturduğu aktarıldı. Bilim insanları, fay bolgesinde bulunan kaya turlerine ve ozelliklerine baktılar. Araştırmacılar, bu kayaların daha onemli depremleri ve tsunamiyi tetikleyip tetiklemeyeceğini de incelediler.
Science Advances’ta yayınlanan makalenin ortak yazarlarından Cardiff Universitesi Yer ve Okyanus Bilimleri Okulu’ndan Dr. Ake Fagereng, calışmalarının yavaş depremlere neden olan kayaların orneklerinin alınabildiği ilk calışma olduğunu soyledi. Fagereng, sert ve yumuşak kayalarının, belirlenen ozelliklerinden yola cıkarak modeller oluşturmak icin calışmalarının bir başlangıc noktası olduğunu soyledi.
2002 yılında Kaliforniya’daki San Andreas fayında yavaş kayma tespit edilmişti. Ancak bu faydaki yavaş deprem olayının nasıl, nerede ve neden ortaya cıktığı ve fayı neyin tetiklediği bulunamamıştı. Yavaş depremler uzerinde calışmaya devam eden bilim insanları, yavaş deprem fayları keşfetmek icin 2017 ve 2018 yıllarında Yeni Zelanda’nın Hikurangi batma bolgesinde JOIDES araştırma gemisi ile keşif gezileri yaptılar. Bu calışmada bilim insanları, okyanus tabanında bilimsel sondaj yontemlerini kullanarak yavaş deprem olaylarının kaynak bolgesindeki kayalardan ornekler aldılar.
Hikurangi batma bolgesi, Yeni Zelanda’nın en buyuk deprem fayı bolgesidir. Bu bolge, yavaş depremleri incelemek icin de en uygun alanlardan birisidir. Cunku bu bolgedeki deprem olayları deniz tabanına yakın bir bolgede gercekleştiğinden kaya orneklerini toplamak nispeten daha kolay oluyor.
Yeni Zelanda’da 2016’da meydana gelen Kaikoura depreminin Hikurangi bolgesinde bir dizi buyuk yavaş depremin meydana gelmesine neden olduğu belirlendi. Bolgedeki yavaş deprem, Kaikoura depremini izleyen aylar boyunca devam etti.
Bolgede calışma yapan araştırmacılar, yavaş deprem fayından ornekler alabilmek icin iki sondaj kullandılar. Sondajların verileri, sismik yansıma profilleri ve yeryuzunun altındaki ses dalgaları ile denizde oluşan tabakların resimleri ile beraber yorumlandı.
Yapılan calışma, fay bolgesinde birbirine zıt ozellikli taş turlerinin birlikte yer almasının, denizde ve belki de karanın başka bolgelerinde yavaş depremlere neden olabilecek hareketlerin meydana gelmesine yol acabileceğini gosteriyor.
Yeni Zelanda Ulusal Su ve Atmosfer Araştırmaları Enstitusu’nden Dr. Philip Barnes, araştırmanın sonuclarının sadece Yeni Zelanda değil Japonya ve Kosta Rika gibi Pasifik Okyanusu havzasında bulunan ulkelerdeki deprem ve volkanik patlamaların meydana gelmesi ile doğrudan ilgisi olabileceğini soyluyor.
Bilim İnsanları, Yavaş Depremlerin Kaynaklarını İlk Defa İnceleyebildiler
Bilim ve Teknoloji0 Mesaj
●22 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Teknoloji Forumları
- Bilim ve Teknoloji
- Bilim İnsanları, Yavaş Depremlerin Kaynaklarını İlk Defa İnceleyebildiler