Son haftalarda hepimiz COVID-19 hastalığı ve buna neden olan SARS-CoV-2 virusu hakkında cok şey oğrendik. Kuresel capta bir krize neden olan bu virus hakkında bilimsel makale sayısı artarken, kokenleri konusunda hala bircok gri alan var.
Hangi hayvan turlerinde meydana geldi? Yarasa, pangolin veya başka bir vahşi hayvan turu mu? Nereden geliyor? Cin'in Hubei eyaletindeki bir mağaradan mı yoksa ormandan mı? Ya da hicbirisi mi? Anlayacağınız, bilim dunyasının cevaplaması gereken bir dizi soru var.

Aralık 2019'da, hastaneye kaldırılan ilk 41 kişiden 27'si (yuzde 66) Hubei eyaletindeki Wuhan şehrinin kalbinde yer alan bir deniz urunleri pazarını ziyaret etmişti ancak Wuhan Hastanesi tarafından yapılan bir araştırmaya gore tespit edilen ilk vaka bu pazara hic gitmemişti.
Gectiğimiz ay yayınlanan bir calışma kapsamında Cinli bilim insanları, yeni tip koronavirusun evrimsel gecmişini araştırmak icin, 24 Aralık 2019 ile 3 Şubat 2020 arasında Cin'den ve başka yerlerden toplam 70 virus orneğinin genomu analiz etti. Karşılaştırmalı genomik analizleri, SARS-CoV-2'nin Betacoronavirus grubuna ait olduğunu ve Kasım 2002'de Cin'in Guangdong eyaletinde ortaya cıkan ve daha sonra 29 farklı ulkeye yayılan SARS-CoV'a cok benzediğini gostermişti.

Enfekte olduğu kişilerde şiddetli akut solunum yolu rahatsızlığına neden olan virus, enfekte olduğu 8.098 kişiden 774’unun hayatını kaybetmesine neden oldu. O donem yapılan araştırmalarda, Rhinolophus cinsi yarasaların, bu virusun rezervuarı olduğu ve palmiye misk kedisinin, yarasalar ve ilk vakalar arasında bir ara konakcı olarak hizmet ettiği tespit edildi.
Yakın bir zaman once Cin’in Yunan kentinde bulunan Rhinolophus affinis turundeki yasalardan toplanan RaTG13 adındaki nukleik asitin ise SARS CoV-2'ye yuzde 96 oranında benzerlik gosterdiği ortaya cıktı. Dunya Sağlık Orgutu (DSO), yarasaları SARS-CoV-2'nin en olası doğal rezervuarı olarak kabul ediyor ancak yarasa koronavirusu ve SARS-CoV-2 arasındaki farklar, insanların bir ara konakcı tarafından enfekte olduğunu gosteriyor. İşte bu noktada devreye pangolin giriyor.

7 Şubat 2020'de yayınlanan bir calışmada, pangolinin genomik uyumunun, SARS-CoV-2'ye yuzde 99 oranında benzediğini oğrendik. Bu soz konusu hayvanın, virusun insanlara bulaşmasında ara rezervuar gorevi gormuş olabileceğine işaret ediyor.
Ek olarak bu genomik karşılaştırmalar SARS-Cov-2 virusunun, biri RaTG13'e ve diğeri pangolin virusune daha yakın olan iki farklı virus arasındaki rekombinasyonun bir sonucu olduğunu gosteriyor. Başka bir deyişle yeni tip koronavirus, onceden var olan iki virus arasındaki bir kimera olabilir.
Rekombinasyonun meydana gelmesi icin, iki ıraksak virusun aynı anda aynı organizmayı enfekte etmiş olması gerekiyor. Peki, bu rekombinasyon hangi organizmada meydana geldi? Bir yarasa, bir pangolin veya başka bir tur? Ve her şeyden once, bu rekombinasyon hangi koşullar altında gercekleşti? Bilim dunyası, yapacağı yeni calışmalarla bu sorulara cevap bulmayı umuyor.