Bundan 66 milyon yıl once meydana gelen goktaşı felaketi dinozorların da icinde olduğu canlı turlerinin yuzde 75’inin yok olmasına neden oldu. Bilim insanları, dinozorların neslinin tukenmesi ile sonuclanan felaketin yaşandığı doneme Kretase-Tersiyer (K-T) yok oluşu adını verdiler.
Bilim insanları, Meksika’nın Yucatan Yarımadası’nda bulunan 150 km capındaki Chicxulub kraterini oluşturan goktaşı carpmasının dinozorların neslinin sona ermesine neden olduğunu duşunuyorlar. Goktaşı Dunya’ya carptıktan sonra Dunya’da uzun, karanlık ve soğuk bir donem yaşandı. Bu donemde canlı turlerinin buyuk bir kısmı yok oldu. Bilim insanları bu donemde ortaya cıkan etkilerden hangisinin gercekten canlı turlerinin yok olmasına neden olduğuna hala emin olamıyorlar.
Geophysical Research Letters’ta yayınlanan yeni bir makale, K-T yok oluşunun asıl nedeninin felatin ardından yaşanan uzun karanlık donem olduğunu savunuyor. Yeni calışmada bilim insanları, meteorun Dunya’ya carpması sonrası yaşananları anlamak icin bilgisayarda ceşitli Dunya modellemeleri kullandılar.

Dunya modellerinin yeniden canlandırılması ile yapılan calışmada, meteorun Dunya’ya carpması nedeniyle cok miktarda kukurtlu bileşik, duman ve isin atmosfere karıştığı goruldu. Bu duman ve is tabakası Dunya’da buyuk bir karanlık donemin yaşanmasına neden oldu. Bu tabaka, fotosentezde kullanılan Guneş ışınlarının Dunya’ya ulaşmasını engelledi.
Connecticut Universitesi’nden yerbilimci Clay Tabor, duşuk ışık seviyesinin yok oluşun temelini oluşturabileceğini soyledi. Tabor, nukleer bir savaş sonrası yaşanabilecek nukleer bir kışta da benzer şeylerin yaşanabileceğini soyluyor.
Chicxulub goktaşı carpması nedeniyle atmosferin ust katmanlarına buyuk miktarlarda kul puskurtuldu. Bu kuller daha sonra sıcak bir şekilde yeryuzune geri yağdılar. Sıcak kuller buyuk miktarda orman yangınına neden oldu. Kuresel capta gercekleşen orman yangınlarından meydana gelen duman ve is atmosferde yıllar surecek bir karanlık ve soğuk donemin yaşanmasına neden oldu.

Daha once gercekleştirilen calışmalar, bu donem boyunca kuresel olarak sıcaklığın en az 26°C duştuğunu ortaya cıkardı. 3 ile 16 yıl boyunca butun Dunya’da sıcaklık 0 °C’nin altında kaldı. Uzun suren bu soğuk donemin canlı turlerinin buyuk bir kısmının yok olmasına neden olduğu duşunuluyordu. Ancak bilim insanlarına gore daha olumcul olan şey, Guneş ışığı seviyelerinin felaket oncesinin yuzde 1'i seviyelerine duşmesi ve bu nedenle fotosentezin durma noktasına gelmesi. Fotosentez yapan canlıların yok olmasıyla besin zinciri bozuldu ve kuresel bir felaket gercekleşti.

Yapılan yeni araştırma, Dunya’nın her yerinde de aynı şekilde buyuk bir soğumanın gercekleşmediğini gosteriyor. Araştırmacılar, kutuplara yakın bolgelerdeki soğumanın kayda değer olcude olmadığını ifade ettiler. Clay Tabor, yuksek enlemlerde buyuk bir soğumanın gercekleşmediğini soyledi. Tabor, bu soğumanın neredeyse iki yıl boyunca fotosentetik etkinliğin durması ile karşılaştırıldığında ikincil bir onem arz ettiğini belirtti.