Beyin, vucudumuzdaki en karmaşık organların ilk sırasında yer alıyor. Nefes almadan, organların işlevlerine kadar bircok temel yaşamsal fonksiyonu kontrol eden beyin, aynı zamanda duşuncelerden davranışlara kadar bircok karmaşık surecin de arkasındaki organdır.
Beyin bu kadar karmaşık işin ustesinden gelirken bircoğumuz beyin hakkında cok az bilgiye sahibiz. Bu iceriğimizde beyinle ilgili olarak zihnimizi acacak 5 bilgiyi sizlere sunuyoruz.
[h=2]Beyin her zaman calışır[/h]
Beynimiz, biz uyurken bile calışmaya devam eder. Bizi hayatta tutmak icin beynimiz, surekli olarak calışmalıdır. Her zaman hazır olan beynimiz aslında 4 bolgeden oluşur. Bu bolgeler farklı işlevlerden sorumludur. Frontal lob, başın on tarafında, temporal lob beynin alt kısmında, parietal lob beynin orta bolumunde ve oksipital lob başın arka kısmında bulunur.
Frontal lob genellikle akıl yurutme, oğrenme, yaratıcılık, dikkat, hareket ve konuşma gibi insanı insan yapan sureclerden sorumludur. Frontal lob aynı zamanda anıların oluşması, duygu ve davranışların duzenlenmesinden de sorumludur.
Parietal lob ise fonksiyonların bir karışımını sunuyor. Paryetal lob hareket, derinlik algısı ve yon bulma icin gerekli olan duyusal ve sayısal işlemlerin yanı sıra gorsel-uzamsal bilgileri icerir. Temporal lob ise duyduğumuz sesler ve bellek ici surecler hakkında bilgi alır. Oksipital loblar ise gorsel işlemede yer alır. Işık gozumuze girdiğinde sinirler tarafından bu bolgeye iletilir ve goruntuye donuşturulur.
[h=2]Beyin, her an bilgi almaya devam eder[/h]
Beyin surekli bir bilgi akışına sahiptir. Bu bilgi alışverişi iki yonludur. Duyusal bilgiler beyne doğru akarken, motor bilgiler surekli beyinden vucuda doğru aktarılır. Beyin, bu bilgi alışverişinin kendisine doğru olan akışından surekli bilgi alır.
Beyin surekli bilgi almakla meşgul olmasına rağmen biz bu durumdan genellikle haberdar olmayız. Orneğin, kaslarımızın ya da eklemlerimizin pozisyonu ile ilgili olarak beyin surekli bilgi alır. Ama biz ancak olduğumuz pozisyondan rahatsız olduğumuzda ve değişiklik yapacağımız zaman bu durumdan haberdar oluruz.
[h=2]Vucuttaki kanın yaklaşık yuzde 20’si beyin tarafından kullanılır[/h]
Beyin, işlevini korumak icin tum canlı dokular gibi kandaki oksijene ihtiyac duyar. Ancak beyin, diğer organlardan biraz daha fazla oksijene ihtiyac duyuyor. Beyin istirahat halindeyken kalpten pompalanan kanında yuzde 15 ile 20’sini alır. Ancak bu oran yaş, cinsiyet ve vucut ağırlığı gibi faktorlerle değişebilir. Bir erkek icin kalp atışı başına yaklaşık 70 mililitre kan, vucuda pompalanır. Beyin hucrelerine gerekli oksijen ise kalp atışı başına 14 mililitre kan ile giderilebilir.
[h=2]Beyin ameliyatı acı vermez[/h]
Gectiğimiz gunlerde İngiltere’de yapılan bir beyin ameliyatı sırasında ameliyat edilen kadının keman calmaya devam ettiği bir video viral olmuştu. Şaşırtıcı gorunen bu video aslında beyin ameliyatları konusunda onemli bir bilgiyi gosteriyor. Beyin ameliyatı sırasında umulandan daha fazla sayıda insan uyanıktır. Genellikle lokal anestezi ile yapılan beyin ameliyatları, konu işlevsel beyin alanları olduğunda genel anesteziye donuşturulur.
Duşunulenin aksine beyin ameliyatlarında aslında acı duyulmaz. Cunku beyinde nosiseptor adı verilen ozel ağrı reseptorleri yoktur. Beyin ameliyatlarının genellikle acı ve ağrı veren kısımları kafatası ve beyni koruyan bağ dokusunun kesilmesi sırasında olur. Bu kısımlara da ameliyatlar sırasında da lokal anestezi uygulanır.
[h=2]Beynin alacağı bir hasar kişilik değişime neden olabilir[/h]
Beyin hakkında bilinenlerin buyuk bir kısmı aslında yanlış giden olaylar sonucunda ortaya cıkarıldı. En ilginc vakalardan biri de Phineas Gage vakasıdır. Phineas Gage vakasında bir işcinin kafasına demir bir cubuk girdi. Demir cubuk işcinin on lobunda onemli bir hasara neden oldu. On lobda meydana gelen hasar nedeniyle işci cocukca ve fazla durust davranmaya başladı.