Dunyada her yıl yaklaşık olarak 500 bin depremin meydana geldiği biliniyor. Yerkabuğu icindeki kırılmalar nedeniyle ortaya cıkan bu titreşim dalgaları, bazen hissedilmese bile bazen de oldukca yıkıcı sonuclara yol acabiliyor. Peki, dunya tarihinin şimdiye dek bilinen en guclu depremleri hangileri? Gelin dunya tarihindeki en şiddetli depremleri birlikte inceleyelim.
[h=2]1. Buyuk Şili Depremi - 22 Mayıs 1960[/h]
Buyukluk: 9,5
Bugune kadar olculmuş en guclu deprem olarak bilinen bu olay, 22 Mayıs 1960 tarihinde Guney Şili’de meydana geldi. Merkez ussu Valdivia olan bu deprem esnasında 4.485 kişi yaşamını kaybederken 2 milyondan fazla insan da evsiz kaldı ancak depremin ardında bıraktıkları bu kadarla sınırlı değil.
9,5 buyukluğunde olan bu deprem, Buyuk Okayanus’ta bir tsunamiyi tetikledi. Bu tsunamide Puerto Saavedra limanı yıkıldı ve beş metreye ulaşan dalgalar Japonya ve Filipinler’i vurdu. Olaydan bir gun sonra Şili’nin gol bolgesinde yer alan Puyehue Yanardağı, yaklaşık 6000 metre havaya birkac hafta boyunca kul puskurdu.
[h=2]2. Alaska Depremi – 28 Mart 1964[/h]
Buyukluk: 9,2
Alaska’da 28 Mart 1964 tarihinde meydana gelen 9,2 buyukluğundeki bu deprem, yaklaşık 3 dakika surdu ve dev tsunami dalgalarına yol actı. Deprem oldukca yıkıcı olmasına rağmen dunyanın en seyrek nufuslu bolgelerinden biri olan Alaska’da meydana geldiği icin yalnızca 128 kişi hayatını kaybetti. Bununla birlikte 67 metre yuksekliğe ulaşan tsunami, arkasında 311 milyon dolarlık bir bilanco bıraktı.
[h=2]3. Endonezya, Sumatra Adası – 26 Aralık 2004[/h]
Buyukluk: 9,1
Oldukca yakın bir tarihte Hint Okyanusu’ndaki Sumatra Adası acıklarında meydana gelen bu deprem, ardında tarihin en olumcul tsunamilerinden birini bıraktı. Yuksekliği 30 metreye ulaşan tsunami sonucu Hint Okyanusu’na kıyısı olan 14 ulkeyi vurdu. 14 ulkede toplamda 230 bin kişi hayatını kaybederken kurbanların cesetlerinin coğuna ulaşılamadı.
[h=2]4. Rusya Kamcatka Depremi – 4 Kasım 1952[/h]
Buyukluk: 9
Rusya’nın doğusundaki Kamcatka Yarımadası’nda meydana gelen depremin ardından 1 milyon dolarlık bir zarar meydana geldi. Depremde can kaybı yaşanmazken depremin etkileri Hawaii adalarında dahi hissedildi.
[h=2]5. Arica, Şili Depremi – 13 Ağustos 1868[/h]
Buyukluk: 9
Pasifik havzasını etkisi altına alan bu depremin ardından meydana gelen tsunami, Hawaii adalarını vurdu ve Arqeuipa şehrini yok etti. Depremin ardından 25.000 kişi hayatını kaybederken tsunaminin yuksekliği 16 metreye kadar ulaştı.
[h=2]6. Amerika’nın Kuzey Pasifik kıyısı – 26 Ocak 1700[/h]
Buyukluk: 9 (tahmini)
Kıtanın bilinen en buyuk depremlerinden biri olan bu depremin tetiklediği tsunami, pasifik boyunca uzanan butun ulkelerle birlikte Japonya’yı da vurdu. Deprem sonrası kırılan hattın uzunluğu 1000 kilometreyi buldu ve hat, yaklaşık 20 metre kaydı. Deprem sonucu kac kişinin hayatını kaybettiğiyse bilinmiyor.
[h=2]7. Tōhoku Depremi – 11 Mart 2011[/h]
Buyukluk: 9,0
Japonya’nın Tōhoku bolgesinde meydana gelen bu deprem, şimdiye dek Japonya tarihindeki en buyuk deprem olarak biliniyor. 9,0 buyukluğundeki deprem sonucu 15.828 kişi hayatını kaybederken deprem sonucu ortaya cıkan tsunami, saatte 500 km hızla Hawaii kıyılarını vurdu.
Kara ve demiryollarının ağır hasar gorduğu deprem, Kuzeydoğu Japonya’da 4,4 milyon evin elektriksiz, 1,5 milyon evinse susuz kalmasına yol actı. Deprem sonucu oluşan tsunami yuzunden Fukuşima Nukleer Elektrik Santrali’nde de buyuk kazalar meydana geldi.
[h=2]8. Şili Depremi - 27 Şubat 2010[/h]
Buyukluk: 8,8
Deprem bolgesinde yer alan Şili, 2010 yılında 8,8 buyukluğunde olan ve yaklaşık 1,5 dakika suren bir deprem daha yaşadı. Merkez ussu Conception olan deprem sonrası 700 insan hayatını kaybetti ve ulke kıyılarının buyuk bir bolumu tsunamiden zarar gordu.
Deprem sonrası neredeyse tum ulkenin elektriği kesilirken, depremden etkilenen 2 milyon kişi oldu. Bununla birlikte 500 bin ev buyuk oranda kullanılamaz hÂle gelirken 800.000 kişi evsiz kaldı. Depremin ardında bıraktığı zararın 30 milyar dolar seviyesinde olduğu duşunuluyor.
[h=2]9. Ekvador kıyıları - 31 Ocak 1906[/h]
Buyukluk: 8,8
Gunumuzden yaklaşık yuz yıl once şimdiki Ekvador ve Kolombiya acıklarında meydana gelen bu deprem, Orta Amerika’dan San Francisco’ya kadar uzanan bir kıyı şeridi boyunca 500 ila 1.500 kişinin olumune sebebiyet veren bir tsunamiyi tetikledi. Oluşan tsunaminin Japonya’ya kadar ulaştığı belirtilirken kıyı kesiminde yer alan pek cok yer sular altında kaldı.
[h=2]10. Lizbon Depremi – 1 Kasım 1755[/h]
Buyukluk: 8,7
1755 tarihinde Lizbon’da yaşanan bu deprem, şehrin neredeyse tamamen yok olmasına ve şehir nufusunun dortte birinin hayatını kaybetmesine yol actı. Depremin ardından tetiklenen tsunami ve yangınların etkileri Kuzey Afrika, Fransa ve Kuzey İtalya’da hissedildi. Tarihteki en yıkıcı depremlerden biri olarak bilinen Lizbon depremi sırasında 60.000 ila 100.000 kişinin yaşamını kaybettiği tahmin ediliyor.
[h=2]11. Assam, Tibet - 15 Ağustos 1950[/h]
Buyukluk: 8,6
Assam Depremi olarak da bilinen bu deprem, bolgedeki 70’den fazla koyun ortadan kaybolmasına yol actı. Bolgede yaşanan heyelanlar 1.526 kişinin olumune yol actı ve bolge, havadan tanınamaz hÂle geldi.