Uzayın derinliklerine baktığımızda, gozumuzu yıldızlara cevirdiğimizde aslında gecmişe bakıyoruz. Gorduklerimiz aslında evrenin bebeklik halleriyle ilgili... Bir nevi zamandan geri gitmek diyebiliriz.
Evren nasıl başladı? Kuantum mekaniği, en kucuk şeylerin incelenmesi, yercekimi ve buyuk şeylerin incelenmesi ile nasıl ilişkili? Bunlar, Einstein gorelilik teorisini yayınladığından bu yana fizikcilerin cozmek icin calıştıkları sorular arasında yer alıyor.
[h=2]Bilim insanlarından bebek evrenlerle ilgili calışma:[/h]
Formuller, bebek evrenlerin ana evrene girip cıktığını gosteriyor. Ancak bunu bizler fark etmiyoruz ve deneyimlemiyoruz. Teorik fizikciler, bunun nasıl olceklendiğini hesaplamak icin evreni sadece bir zaman veya mekan boyutuyla oyuncak benzeri bir modele donuşturen JT cekimini tasarladı. Bu kısıtlı parametreler, bilim insanlarının teorilerini test edebilecekleri bir modele izin veriyor.
Shinshu Universitesi'nden Profesor Kazumi Okuyama ve Meiji Gakuin Universitesi'nden Kazuhiro Sakai, başkalarının calışmalarına dayanarak, JT yercekimi, Korteweg-de Vries (KdV) denklemi ve makroskopik dongunun nasıl ilişkili olduğunu gostermek icin yola cıktı. Boylece yercekimi ve kuantum mekaniğinin nasıl birleştiğine işaret edildi. Bu surecte ikili, daha once hic yapılmayan 46 evrenin doğumunu hesaplamayı başardı. Zira bu ne kadar cok hesaplanırsa, o kadar karmaşıklaşıyor. Daha once Peter Zograf, bunu 20 kez hesaplayabiliyordu.
19. yuzyılın sonlarında formule edilen matematiksel KdV denkleminin 1990'lardan beri yercekimi ile bağlantılı olduğu duşunuluyor. KdV denklemi ilk once su dalgalarının nasıl davrandığını gostermek icin kullanıldı. Ornek olarak Hollanda ’daki su kanallarında solitonlar gozlemlenebilir. Soliton, matematikte ve fizikte sabit bir hızda yayılım gosterirken kendi şeklini koruyan ve kendi kendini guclendiren tekil dalgalar olarak biliniyor. Makroskopik dongunun 1990'larda yercekimi ile ilişkili olduğu soyleniyordu.
[h=2]Hedef, bebek evrenlerin doğumunu hesaplamak:[/h]
Dalgaların ve yer cekiminin, kendilerini nasıl gosterdikleri uzerinden karşılaştırılabilir olduğu duşunuluyor. Holografik prensip, yercekimi ve kuantum mekaniğinin nasıl calıştığını anlamanın bir yolu olarak Gerard 't Hooft tarafından ortaya atılmıştı. Bu teoriler birleştirildiğinde, 3 boyutlu fiziğin, tıpkı bir hologramın kredi kartında olduğu gibi yayılması şeklinde duşunulebilir. Bu da uzaydaki boyutlara işaret ediyor. Holografik prensip icin henuz bir formul yok.
Profesor Okuyama, soz konusu calışmasında JT cekimi, KdV denklemi ve makroskopik dongunun birbirine bağlı olduğunu gostererek kuantum mekaniğinin ve yercekiminin gercekten bu modelde holografik olarak birleştirildiğini gosterdi. Okuyama, sadece 'oyuncak modelinde' değil, mevcut evrende bebek evrenlerinin doğumunu hesaplamak icin bir yontem tasarlayarak fizikteki bu sorunu cozmek icin calışmaya devam etmeyi umuyor.
Bilim İnsanları, Bebek Evrenlerle İlgili Bir Model Ortaya Koydu
Bilim ve Teknoloji0 Mesaj
●30 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Teknoloji Forumları
- Bilim ve Teknoloji
- Bilim İnsanları, Bebek Evrenlerle İlgili Bir Model Ortaya Koydu