Irak ’ın kuzeyinde bulunan Shanidar Mağarası ’nda 1950 ’li yıllarda yapılan kazılarda on Neandertal erkeği, kadını ve cocuğuna ait kalıntıları bulunmuştu. Arkeolog Ralph Solecki tarafından yonetilen kazıda bazı iskeletlerin cevresinde eski polen kumeleri de keşfedilmişti. Solecki, polen kalıntılarının Neandertallerin olulerini gomduklerini ve ciceklerle cenaze toreni yaptıklarını gosterdiğini acıklamıştı.
Shanidar Mağarası ’nda bulunan polen kalıntıları, daha once hayvanlara daha yakın ve gelişmemiş bir tur olduğu duşunulen Neandertallerin yeniden değerlendirilmesine neden olmuştu. Solecki ve ekibi tarafından ortaya atılan bu tez, Neandertallerle ilgili onemli bir tartışmanın başlamasına neden oldu.
Ralph Solecki ve ekibi tarafından yurutulen kazıdan yaklaşık 60 yıl sonra Shanidar Mağarası ’nda yeniden kazılar başladı. Yapılan kazıda bir Neandertalin ezilmiş kafatası ve govde kemikleri ortaya cıkarıldı.

Cambridge, Birkbeck ve Liverpool John Moores Universitesi ’nden araştırmacıların katıldığı kazı Kuzey Irak Eski Eserler Mudurluğu ve Soran Eyaleti Eski Eserler Mudurluğu ’nun desteği ile yurutuldu. Kazıda elde edilen bulgular Antiquity dergisinde yayınlanan makale ile duyuruldu.
2011 yılında Kurt Bolgesel Yonetimi, Cambridge McDonald Arkeoloji Enstitusu ’nden Profesor Graeme Barker ’ı davet etti. Bolgede ilk kazıyı gercekleştiren Ralph Solecki ’nin de desteği ile kazılar, 2014 yılında yeniden başladı. Ancak IŞİD ’in bolgeye yaklaşması nedeniyle kısa bir sure sonra calışmalar durduruldu.
2015 yılında yeniden başlayan kazı ile ilgili acıklama yapan Graeme Barker, “1950 ’lerde Neandertalleri buldukları yerleri bulabileceğimizi ve kalıntıları cevreleyen tortuları keşfedebileceğimizi duşunuyorduk. Neandertal kemikleri bulmayı beklemiyorduk” dedi.

2016 yılında kazının en derin acmalarının birinde, bir kaburga kemiği ortaya cıkarıldı. Kaburga kemiğinin ardından bir lomber vertebra ve bir sağ el kemikleri bulundu. Bu noktadan sonra tam iskeletin ortaya cıkarılması icin daha dikkatli bir calışma başladı. 2018-19 yıllarında vucudun ust kısmı ve ezilmiş kafatası ortaya cıkarıldı. Kafatasının altına yastık şekilde bukulmuş sol el kemikleri de bulundu.
Bulunan Neandertal kemiklerinin erken analizleri, kemiklerin 70.000 yaşında olduğunu gosteriyor. Kalıntılardan yola cıkılarak henuz cinsiyet belirlenemedi. Ancak bulunan dişler orta yaşlı bir bireyin kemikleri olduğunu gosteriyor. Kemikler uzerindeki calışmalar, Cambridge Universitesi ’nde devam ediyor.

Mağarada daha once bulunan Neandertal kalıntıları ve polen tortuları ile beraber yeni kazıda ortaya cıkarılan kalıntılar, mağaranın Neandertaller icin bir toplanma alanı olduğunu gosterebilir. Kazıda cıkarılan iskelet parcalarının yanında bulunan bir kaya parcası, Neandertallerin olulerini hep aynı noktaya gomduğunu de gosteriyor olabilir. Bulunan kalıntıların yaşları belirlendikten sonra bu goruşler kesinleşebilir. Kalıntıları bulunan Neandertallerin olumleri arasında binlerce yılı bulabilecek uzun zamanlar olabilir.