Kuantum bilgisayarlar oldukca dikkat cekici cihazlar ve kendilerine ait depolama alanları olmasa da ilgi cekici işler yapabiliyor. Bu cihazlara uygun kuantum depolama oluşturmak oldukca zor zira hem kuantumda doğru şekilde yazmak da okumak da oldukca karmaşık bir iş. Parcacıklar durumlarını yalnızca belli bir sure koruyabiliyor.
Bu sorunu cozebilmemiz halinde kuantum depolama bize ilginc avantajlar sağlayacak. Bunlardan biriyse kuantum teleportasyon (bildiğiniz ışınlanma), depolamanın farklı tesisler arasında anlık olarak aktarılabilmesini sağlayacak. Depolama da kuantum tabanlı olacağı icin iki kubit hafıza farklı yerlerde dolanıklıkla eşlenebilecek ve merkezi bir yapıya gerek duymayacak.
[h=2]Cinli araştırmacılar, 50 kilometreden dolanıklık oluşturdu[/h]
Kuantum dolanıklığı,temel olarak iki parcacığın birbirine kuantum duzeyde bağlanması olarak biliniyor. Bu parcacıklardan birinde yapılan değişiklik diğerinde de etki gosteriyor. Yani aralarında kuantum dolanıklığı olan iki parcacık, teorik olarak milyonlarca ışık yılı uzakta da olsa aynı anda tepki veriyor.
Cinli araştırmacılar, yaptıkları calışmalarda once 20, sonra da 50 kilometre mesafede bulunan iki tesis arasında calışma yaptı. Araştırmanın sonuclarıysa hem olumlu hem de olumsuz yonde oldu.
İyi haber, bilim insanları aralarında 50 kilometre mesafe olan iki fotonun arasında, optik kablo kullanarak kuantum dolanıklığı sağlamayı başardı. Kotu haberse iletim ve dolanıklık oluşturma işlemi o kadar uzun surdu ki depolama icin kullanılan parcacık gecen zamanda uyumunu kaybetti.
[h=2]Uzak mesafede başarısız olundu[/h]
Araştırmacılar, veriyi yukledikleri atomik fotona ek olarak ikinci bir tane fotonu da haberleşme icin kullanmaya karar verdi. Ne yazık ki fotonlar genelde oldukca elverişsiz dalga aralıklarında hareket etti. Bu nedenle de araştırmacılar kablolardan yardım aldı. Fotonların %30 ’u kaybolmasına rağmen kalanları oldukca yuksek verimlilikle taşınabildi.
Araştırmacılar, dolanıklık icin hattın iki ucunda da 2 kubitlik kuantum depolama alanı oluşturdu. Belli mesafelerde kubitler arasında başarılı eşleşme oluşturuldu.
Araştırmacılar, daha sonra yaptıkları calışmalarda menzili genişletmeye karar verdi. 50 kilometre uzunluğundaki bir hatta yapılan testlerde verimlilik on binde 1 seviyesine kadar duştu. Bu da dolanıklık oluşma suresini artırdı. Bu durum, bir sorun oluşturdu zira dolanıklığın oluşması yarım saniyeden biraz fazla surerken bir parcacık durumunu yalnızca 70 mikrosaniye koruyabiliyor.
Yine de bir onceki en uzak mesafede dolanıklık oluşturma rekoru 1,4 kilometreydi. Bu da kuantum alanında buyuk bir ilerleme kabul edilebilir. Gelecekte verimlilik ve mesafe konusunda mutlaka buyuk atılımlar yapılması bekleniyor.