Arşı taşıyan melekler. Allahu TeÂlÂ'nın Arş'ı taşımakla vazifelendirdiği sekiz muvekkel melek. Arşın mahiyetini bilmediğimiz gibi bu meleklerin arşı taşıma keyfiyetini de bilemiyoruz. "Gok yarılmış ve o gun bitkin bir hale gelmiştir. Melekler onun cevresindedir. Ve o gun Rabbının Arş'ını, onların da ustunde sekiz tanesi yuklenir" (el-HÂkka, 69/16,17). Bu Âyette anlatılan olay muteşÃ‚bihdir. Nasıllığı hakkında izahlar, sahih rivÂyetlerin otesinde fazla bir kıymet taşımaz. Bu melekler "Subhanallahi ve bihamdihi" diyerek Arş'ı tavaf ederler.

Hz. Peygamber (s.a.s) şoyle buyurmuştur: "Size arşı taşıyan meleklerden bahsetmem konusunda bana izin verildi. Onlardan her birisinin kulak memesi ile boynunun arasındaki mesafe yedi yuz yıldır" (Ebû DÂvûd Sunne,18): Abdullah b. Amr "Arş'ı taşıyan melekler sekiz tanedir" der. Sa'id b. Cubeyr Âyetteki "sekiz melek" ifadesini sekiz saf melek olarak tefsir etmiştir. Bu meleklere Allahu TeÂlaya yakın ve meleklerin efendileri olmalarından dolayı Kerûbiyyûn melekleri denilir. İbn AbbÂstan nakledilen bir rivÂyete gore Kerûbiyyûn melekleri, sekiz bolumdur. Onlardan her bir cinsinin insan, cin, şeytan ve melek gucu kadar gucu vardır (İbn Kesîr, Tefsiru'l-Kur'Âni'l-Azîm, VIII, 239).

"Arşı taşıyanlar ve cevresinde bulunanlar Rablarını hamd ile tesbih ederler, O'na inanırlar ve mu'minlerin bağışlanmasını isterler. Rabbımız ilim ve rahmetle herşeyi kuşattın; tevbe edip senin yoluna uyanları bağışla ve onları Cehennem azabından koru" (el-Mu'min, 40/7). Bu Âyetin tefsirinde İbn Kesîr "Allahu TeÂla, Arş'ı taşıyan dort mukarrebûn melek ile onların cevresindeki "Kerûbiyyûn melekleri'nin Allah'ı tesbihle Rablerine hamdettiklerini haber verir" der. Bu Âyete dayanılarak meleklerin sayısının dort olduğu iddia edilmiştir (İbn Kesîr, a.g.e. VII, 120).

Hasan-ı Basrî, Hamele-i Arş meleklerinin sayısının sekiz mi sekiz bin mi olduğunun ancak Allah tarafından bilinebileceğini soyleyerek meseleyi Allah TeÂla'nın ilmine havale eder. Sa'lebî'nin rivÂyet ettiği bir hadîste Hz. Peygamber (s.a.s) şoyle buyurmuştur.

"Hamele-i Arş şu anda dorttur, Kıyamet gunu Allah onları bir dort melekle daha kuvvetlendirir, boylece sekiz olur" (Kurtubî, el-Cami'u fî-AhkÂmi'l-Kur'Ân, XII, 266).

İbn Sina " MelÂike" risalesinde Arş'taki meleklerin tesbih ve tahmid ile Rablerine kulluk ettiklerini ve mu'minler icin istiğfar ve duada bulunduklarını kaydeder. Erzurumlu İbrahim Hakkı (o.1780) "Allah dort buyuk melek yaratmıştır, bunlar Arş'ı taşır, Hamele-i Arş denilen bu meleklere Kerûbiyyûn da denilmiştir. Allah'ın yanında butun meleklerden daha ustun ve faziletlidirler. İsrafil de bu meleklerdendir, İsrafil diğer ucunden daha ustundur" der (bk. Tecrîd-î Sarîh tercemesi, IX, 7).


Kaynak
__________________