Coğu işci, işyerinde gecirdiği zamanın yuzde 100'unde işini yapmıyor. ABD'de yapılan bir araştırmaya gore işciler mesai surelerinin yuzde 10'unda internette geziniyor, arkadaşlarına e-posta gonderiyor ve cevrimici alışveriş yapıyor. "Sanal kaytarma" da denen bu davranış biciminin patronlara yılda 85 milyar dolara mal olduğu belirtiliyor.
Yakın zamanda yapılan bir araştırmaya goreyse, sanal kaytarma işcinin tembel ya da zamanını oldurduğu anlamına gelmeyebilir. Araştırmanın sonucları, sanal kaytarmanın işcilere olağanustu stresli calışma ortamıyla başa cıkmalarına yardımcı olabileceğini gosteriyor.
[h=2]Sanal kaytarma ve stres[/h]
2002 yılında terim olarak tedavule sokulan sanal kaytarma hakkındaki literatur, bu davranışın sorunlu ve zarar verici olduğunu varsayıyor. Bu nedenle sanal kaytarma araştırmalarının buyuk coğunluğu internet gozetleme ve bilgisayar kullanma ilkeleri gibi mudahaleler aracılığıyla bu davranışın onunu almaya odaklanıyor.
Buna rağmen yakın zamanda yapılan bir araştırma mesai saatleri icerisinde internetin kişisel amaclar icin kullanımının olumlu etkiler de yaratabileceğini soyluyor. Orneğin, işyerinde sosyal medya kullanımının calışanların bağlılık seviyesini yukselttiği ve iş tatminini artırdığı ileri suruluyor.
Başka araştırmalar da, sanal kaytarmanın iş stresini azaltmaya yardımcı olabileceğini gosteriyor. Deneysel araştırmalar, calışanların sıkılmaya ve belirsiz talimatlara cevap olarak internette gezindiğini ortaya koyuyor.
[h=2]Sanal kaytarma işcilerin iş tatminini artırıyor[/h]
Sanal kaytarmanın stresi azaltıp azaltmadığını inceleyen araştırmacılar, bunun icin haftada en az 20 saat calışan 258 universite oğrencisiyle anket yapmışlar. Ankete katılanlara e-posta kontrol etmek ya da alışveriş yapmak gibi sanal kaytarma yontemlerine ne sıklıkta başvurdukları, işten aldıkları tatmin, işten cıkma istekleri ve işyerinde kotu muameleye ne sıklıkla maruz kaldıkları soruldu.
Tahmin edileceği uzere, iş yerinde daha fazla kotu muameleye maruz kalan calışanların işden aldıkları tatmin daha duşuk ve işten ayrılma istekleri daha yuksek cıktı. Sonuclarda ilginc olansa, sanal kaytarmanın bu kotu muamele-işten ayrılma isteği bağlantısı arasında bir tampon vazifesi gormesi. Kotu muameleye uğrayan calışanlar arasında sanal kaytarmayı daha cok yapanların, aynı durumda olup sanal kaytarmayı daha az yapanlara gore iş tatmini daha yuksek, işten ayrılma isteği daha az cıktı.
Bu sonuclar, sanal kaytarmanın işciler icin bir tur "rahatlama vanası" işlevi gorduğunu ve stresli deneyimlerin ustesinden gelmelerine yardımcı olduğunu gosteriyor. Toplamda ankete katılanların yuzde 65'i, iş yerlerinde en azından belirli bir sureyi sanal kaytarmayla geciriyor.

Araştırmacılar sanal kaytarmanın işci performansına etkisini doğrudan bir şekilde değerlendirmiş değiller. Bununla birlikte stresi azaltmaya yarayan bu davranışın işcinin verimliliğini artırdığı duşunuluyor. Araştırmacılar yoneticilere sanal kaytarmayı basitce serbest bırakmalarını onermiyorlar. Dahası, işcilerin sanal kaytarma davranışı gostermelerinin, işci arkadaşlarını sanal kaytarma yapıyorken gormeleri veya adil olmadığını duşundukleri şirketlerinden intikam almayı istemeleri gibi başka nedenleri de bulunuyor.