Filipinler'in başkenti Manila sınırları icindeki Luzon Adası'nda bulunan Taal Yanardağı, geride bıraktığımız hafta sonundan bu yana lav ve kul puskurtmeye devam ediyor. Neredeyse 10 bin metre yuksekliğe kadar cıkan kuller, gokyuzunu tam anlamıyla esir almış durumda.
Dunyanın en kucuk aktif yanardağı olarak bilinen Taal ’ın 100 kilometre cevresinde 24 milyondan fazla insan yaşıyor. Yetkililer, yanardağ patlamasından etkilenecek civar bolgelerdeki 30 bin kişinin tahliye edildiğini bildirdi.
Taal Yanardağı patlaması sırasında fotoğraflanan şimşekleri eminim sizler de gormuşsunuzdur. Peki, gokyuzunde olağanustu bir gorsel şolen yaratan bu volkanik yıldırımlar nasıl oluşuyor? Bu sorunun yanıtını, İzlanda ve Japonya gibi yerlerde bu tarz olayları gozlemleyen bilim insanı Sonja Behnke veriyor.

Bir yanardağ patlaması sonucunda havaya volkanik kul haline gelen patlamış erimiş kaya parcacıklarının sacıldığını soyleyen Behnke, bu durumun elektrikli yuklu volkanik parcacıklar oluşturduğunu belirtiyor. Bu olayı, bir corabı halıya surterek statik elektrik oluşturmaya benzeten bilim insanı, kullerin volkan patlaması sırasında adete şarj olduğunu ifade ediyor.
Pacific Northwest Ulusal Laboratuvarı'nda fırtınaları araştıran atmosfer bilimci Adam Varble ise şoyle diyor: “Aslında fırtına bulutlarında şimşek ve gok gurultusu almamızın nedeni de aynı: Parcacıkların carpışması. Fakat fırtına bulutlarında, birlikte surtunen kul parcacıkları yerine, elektrik yukleri oluşturan buz parcacıkları carpışır”

Behnke, farklı boyuttaki kul parcacıkları farklı hızlarda duştukce, pozitif veya negatif yuklu parcacıkların farklı bolgelerini oluşturduklarını soyluyor. Her iki araştırmacı da, kullerin neden olduğu bu şimşeklerin 10 milyon volt ila milyarlarca volt arasında bir enerji yarattığını belirtiyor. Bir ekmek kızartma makinesinin genellikle 120 ila 220 volt arasında calıştığını duşunduğumuzde, bu değerler gercekten korkutucu.
Taal Yanardağı ’nın bu denli cok yıldırıma neden olmasının altında ise patlama sırasında cıkan kullerin atmosferde cok yukseğe cıkması. Yanardağın tepesinde bir gol olduğuna dikkat ceken Behnke, “Patlama sırasında cıkan su, kucuk buz parcacıklarına donuştu. Bu da statik elektrik oluşturmaya başladı. Gokyuzunde hem kullerin hem de buz parcacıklarının carpışmasıyla oluşan elektrik, devasa şimşeklerin ortaya cıkmasına neden oldu” değerlendirmesini yaptı.
[h=2]Sosyal medyadaki Taal Yanardağı paylaşımları[/h]