BBC, Rusya'daki ekonomik sıkıntıların yakın ve orta vadede Turkiye'ye nasıl yansıyacağı sorusunu masaya yatırdı. "Rusya bu zorluğu atlatacak" diyen de var, "1988 krizinin Turkiye'deki etkilerini untumayın" diyen de. İşte BBC'deki haber:



"Bir yandan hızla duşerek varil başına 70 dolar seviyesinin altına gerileyen petrol fiyatları, diğer yandansa ABD ve Avrupa'nın uyguladığı yaptırımlar Rusya ekonomisini kıskaca almış durumda.

Rusya'ya dair endişelerin somutlaştığı en carpıcı alan ise şu ana kadar ulkenin para birimi Ruble oldu.

Rus Rublesi yılbaşından bu yana ABD Doları karşısında yaklaşık yuzde 60 değer kaybetti.

Ruble'nin bu kadar fazla değer kaybetmesi kacınılmaz olarak ithal urunlerin maliyetini artırarak enflasyon yaratıyor ve Rusya'daki ic tuketimi yavaşlatıp ekonomik buyumeyi tehdit ediyor.

Gectiğimiz hafta Moskova da kotuleşen ekonomik tabloyu kabullenerek 2015 buyume tahminini yuzde 1,2'den yuzde 0,8'e indirdi.

Yapılan revizyonda Rusya'daki reel ucretlerin de gelecek yıl yuzde 2,8 duşeceği acıklandı.

Petroldeki duşuş Rusya'yı butce konusunda da zorluyor. Egeli&Co Yatırım Danışmanlığı şirketinin hazırladığı petrol piyasası raporuna gore, Rusya'nın butcesini denkleştirebilmesi icin petrol fiyatlarının varil başına 100,1 dolar olması gerekiyor.

Bu seviyenin altındaki her oran Rusya'nın butce acığı vermesi anlamına geliyor. Brent petrolu şu anda varil başına 70 dolar civarında seyrediyor.

Her ne kadar Rusya Merkez Bankası'nın 400 milyar doları aşan guclu bir rezerv cephanesi bulunsa da, yatırımcılar Rusya'dan cıkmaya devam ediyor ve ulke ekonomisine dair tehlike canları da calıyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de bugun yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında ekonomideki kotu gidişe dur diyebilmek icin bir dizi onlem acıkladı. Kotu Rus ekonomisi Turkiye icin iyi mi?

Marmara Universitesi'nden Ekonomi Profesoru Erhan Aslanoğlu, BBC Turkce'nin sorularını yanıtlarken Rusya ekonomisindeki gidişi 'ciddiye alınması gereken bir risk' olarak yorumluyor.

Ozellikle petrol fiyatlarının duşmesinin ardından aralarında JP Morgan'ın da bulunduğu yabancı yatırım bankaları gelişen piyasalarda 'Rusya sat-Turkiye al' tavsiyeleri vermeye başlamıştı.

Analistler, duşen petrol fiyatları nedeniyle enerji ihracatcısı olan Rusya'nın doviz gelirlerinin azalacağını ve butce acığı sorunu yaşanacağını soyluyor, enerji ithal eden Turkiye'de ise ucuz petrol sayesinde maliyetlerin duşeceği ve cari acıkla enflasyonun gerileyeceğini vurguluyor.

Aslanoğlu "Rusya'nın bir miktar kotuye gitmesi Turkiye'ye fon girişi sağlayabilir. Ancak Rusya'nın tam bir ekonomik kriz icine girmesi durumunda yatırımcılar ayrım gozetmeksizin bolgedeki tum yatırımlarını realize edip cıkarlar" diyor.

Rusya'nın gecmişte de benzer krizlere girdiğini hatırlatan Aslanoğlu, 1998 Rusya krizinin Turkiye'yi de icine alan bir bolgeyi etkisi altına aldığını soyluyor.

"Eğer Rusya borcunu odeyemez hale gelir ve temerrude duşerse, o zaman Turkiye icin de riskler ortaya cıkmış olur" diyen Aslanoğlu, şu an icin temerrud riskini 'cok yakın olmasa da giderek artan bir tehlike' olarak yorumluyor.

1998 yılında uygulanan ekonomik reformların başarıya ulaşamadığı algısıyla yabancı yatırımcı Rusya'dan cıkmaya başlamış ve ulkede doviz krizi yaşanmıştı.

Daha sonra 'Ruble krizi' ya da 'Rus gribi' olarak adlandırılan kriz sonucunda Rusya borcunu odeyemeyeceğini acıklayarak moratoryum ilan etmişti. Reel sektor iyimser

Rusya'nın ekonomik gorunumu komşu ulke ile iş yapan Turk firmalarını da yakından ilgilendiriyor.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Turk-Rus İş Konseyi Onursal Başkanı Turgut Gur, Rusya'nın bu badireyi atlatacağı goruşunde.

BBC Turkce'nin sorularını yanıtlayan Gur, "Rusya 1998'deki Rusya değil. O donemde hala komunist donemin ekonomik yapısı vardı. Artık Rusya modern bir ekonomi. Cok daha gucluler. Bu calkantıyı da atlatacaklardır" diyor.

Turk muteahhitlerin 1990'dan bu yana Rusya'da toplam değeri 55 milyar doları aşan 2000'den fazla buyuk caplı projeyi ustlendiğini atırlatan Gur "İlişkilerimiz sağlam. Rusya'daki sorunlar muteahhitlik işlerini gelecek yıl biraz yavaşlatabilir ama buyuk bir krize yol acmaz" diyor.

SATRANCI EN İYİ KİM OYNAR?

Rusya'nın bundan sonraki hamlelerinin ne olabileceği konusunda ise farklı goruşler var.

Ekonomist Erhan Aslanoğlu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in biraz da siyasi bir kararla ekonomik gidişatı gerekce gosterip kreditorlere olan tahvil borcunu odemeyebileceğini ve temerrude girebileceğini belirtiyor.

Aslanoğlu, "Putin'in gecmişine bakarsanız bu tur bir kararın alınması ihtimaller dahilinde. Ancak boyle bir kararın maliyeti de cok ciddi olur. Kolay bir karar değil ama olasılıklar dahilinde" diyor.

Turgut Gur ise, Rusya Merkez Bankası'nın Ruble krizini elindeki doviz rezervlerini de kullanarak sağlıklı bicimde yonetebileceğini ifade ediyor ve ekliyor:

"Dunyada satrancı en iyi kim oynar? Ruslar. Ortada bir panik havası var ama Rus yetkililer doğru stratejik hamleleri yaparak bu paniğin gecici olmasını sağlayacaktır."


KAYNAK

__________________