Oyun oynamak gercekten buyuk bir keyif. Ozellikle işten veya okuldan dondukten sonra vakit gecirmek ve biraz da dinlenmek icin en guzel aktivitelerden biri. Nitekim halk arasındaki tabiriyle "kasan" bir PC sinirlerimizi fazlasıyla yıpratabiliyor. Bilgisayarların oyun oynarken kasmasının bircok sebebi olabiliyor. Oyun, donanım ve yazılım kaynaklı sorunlar nedeniyle en iyi bilgisayarlarda bile performans kaybı yaşanabilir.
Kasma problemleri yaşıyorsanız oncelikle sorunun kaynağını bulmanız gerekiyor. Yukarıda da bahsettiğimiz nedenlerden biri oyunların kasmasına neden olacaktır. Performans kaybının neden kaynaklandığını bulduğunuz anda cozumun de neredeyse %80 ’ini de tamamlamış oluyorsunuz. Geriye soruna ozel cozumu tamamlamak kalıyor. Gelin kasma probleminin cozum yontemlerine beraber bakalım.
[h=2]Kasma sorununun suclusu oyunların kendisi olabilir: [/h]
Aylardır sıkıntısız oynadığınız oyun bir anda kasmaya başlarsa sorunu belki de yine oyunda aramak gerekiyor. Ozellikle sık guncelleme alan oyunlarda bu tarz sorunların yaşanması pek muhtemel. Buna bir ornek vermek gerekirse; Counter-Strike: Global Offensive en guzel ornek olacaktır. CS:GO'ya gelen guncellemelerden sonra pek cok kez performans kaybı yaşanıyor.
Oynadığınız oyuna yeni bir guncelleme geldikten sonra kasma problemi yaşarsanız, oyunu oynayan diğer kişilere danışmayı deneyin. Onlar da performans kaybı yaşıyorlarsa bu oyundan kaynaklanıyor demektir. Cozumu icin maalesef genellikle sizin yapabileceğiniz bir şey olmuyor. Oyun yapımcısı firmalar bu tarz sorunlardan sonra hemen yeni bir guncelleme yayınlayarak sorunu cozecektir.
[h=2]İşlemci yetersiz geliyor olabilir ama nasıl yetersiz?[/h]
Oyun teknolojisi geliştikce ihtiyacı olan işlemci gucu de buyuyor. Yetersiz bir işlemciye sahipseniz sadece bir oyun değil, tum oyunlarda sorunlar yaşamanız pek mumkun. Bilgisayarda birden fazla gorev verilen işlemciler yetersiz geldiğinde kasma problemleri ve performans kaybı yaşanır. Bu sorunun tespitini de Gorev Yoneticisi uzerinden yapabilirsiniz.
Bilgisayarınız oyun oynarken kasmaya başladığında oncelikle Gorev Yoneticisi ’ni acın. Eğer işlemcinin uzerindeki tek yuk oyundan kaynaklanıyorsa bu işlemcinizin oynadığınız oyun icin yetersiz olduğu anlamına geliyor. İşlemci dışında farklı programlar da varsa oncelikle bu programları kapatıp oynamayı deneyin. Kapattıktan sonra da kasmalar devam ederse artık yeni bir işlemci almanın zamanı geldi demektir.
[h=2]İyi bir ekran kartı yuksek performans anlamına gelmiyor:[/h]
Oyuncuların en cok hataya duştukleri konu ekran kartları uzerinde oluyor. Gunumuzde hÂl bircok kişi, iyi bir ekran kartının oyunları calıştırmak icin yeterli olduğuna inanıyor, ancak durum hic de oyle değil. Ekran kartınız ne kadar iyi olursa olsun eğer yetersiz bir işlemciye sahipseniz performans kaybı yaşarsınız. Bunun icin ekran kartı kadar işlemciye de onem vermeniz gerekiyor.
Aslında bu sorunun yaşanmasının temel nedeni de işlemci hızı ile ekran kartı işlemcisinin hızının eşleşmemesi. Bu durumu 98 model bir şahine BMW motoru takmak gibi de duşunebilirsiniz. Arac gitmeye calışıyor ama kasa bu yuku belli bir hızdan sonra kaldıramıyor. Bu da doğal olarak bilgisayarlar icin gecikmelere ve performans kaybına neden oluyor.
[h=2]Eski bir sabit disk de oyunlarda kasma sorunu yaşatabilir:[/h]
Sabit disklere genel olarak sadece depolama alanı gozuyle bakılsa da her modelin kendine ait ozellikleri oluyor. Eski modeller verileri daha yavaş işlerken, yeni nesil sabit diskler cok daha hızlı veri işler. SSD ’lerin son yıllarda cok populer olmasının sebebi de aslında verileri eski model sabit disklere gore cok daha hızlı işlemeleri. Bir SSD, eskiden 1-1.5 dakika icerisinde acılan bilgisayarı saniyeler icinde acabilir.
GTA 5, League of Legends ve PUBG gibi yuksek performans gerektiren oyunların verileri de bir o kadar hızlı işlenmesi gerekiyor. Gercekten cok yetersiz bir sabit diskiniz varsa sabit diskin bu verileri işlemciye iletmesi gecikmeli olacaktır. Bu da bilgisayarda performans kaybına yol acar. Bunu cozmenin tek yolu da yeni bir sabit disk almak. Oyun bilgisayarlarında ise iyi performans icin SSD mutlaka olmalı.
[h=2]Yetersiz depolama alanı gecikmelere yol acar:[/h]
Yukarıdaki yontem icin “Benim sabit diskim yeni model veya SSD” diyenler olacaktır. Keşke tek başına bunun yeterli olduğunu soyleyebilseydik. Ancak iyi performans istiyorsak, depolama alanında yeterli boşluğun da olması gerekiyor. Ağzına kadar tıka basa doldurulmuş sabit diskler, ne kadar yeni olursa olsun gecikmelere yol acar. Bu nedenle kullanmadığınız dosyaları silmeyi deneyin.
İşlemciler verileri işlerken depolama alanından da belli bir miktar kullanır. Bu alan daha cok verilerin değiştirilmesi veya yedeklenmesi icin kullanılır. Normal şartlarda minimum 200 maksimum 500 MB ’lık bir alanın boş bırakılması gerekiyor. Ancak zirvede bir performans istiyorsanız daha fazla alanı boş bırakabilirsiniz. Bunun icin de kullanmadığınız ve gereksiz olan tum dosyaları silmeyi deneyebilirsiniz.
[h=2]İyi performans icin iyi bir RAM olması şart:[/h]
Bellekler(RAM) bilgisayarın doğru calışması ve iyi performans vermesi icin cok onemli. İyi bir işlemciye sahip olmak kadar o işlemciyi kaldıracak bellek kapasitesine de sahip olmamız gerekiyor. Eskiden bir hayli ucuz olan belleklerin gelişen teknolojiyle birlikte fiyatları da yukseldi. Bunun en temel sebebi de aslında işlemci ve ekran kartı teknolojisinin de gelişmesi. Yani iyi performans icin iyi bellek olması gerekiyor.
Bellekler bilgisayarlarda en kolay değiştirilebilen donanımlardan biridir. Ancak performans kaybı sonrasında RAM değiştirmeden once sorunun bellekten kaynaklandığından emin olun. Aksi takdirde boşa yapılan bir değişiklik olabilir. Belleklerde bir sorun olup olmadığını oyun acıkken Gorev Yoneticisini calıştırarak oğrenebilirsiniz. Eğer bellek kapasitesi sonuna kadar kullanılıyorsa, kapasitesini 16 GB ’a cıkarmayı deneyebilirsiniz.
[h=2]Gereksiz programları kapatın. Peki neden?[/h]
Performans kaybını onleyebileceğiniz bir diğer yontem ise gereksiz programları kapatmak. Oyun oynarken arka planda calışan uygulamalar kasma sorunlarına yol acabilir. Arka planda calışan uygulamaları Gorev Yoneticisi uzerinden tespit edebilirsiniz. Bu yontem sizi sonuca goturebilecek en kolay işlemlerden biri. Orneğin Chrome, gercekten yuksek bellek kullanılır. Bu nedenle oyun oynarken Chrome acmamayı tercih edebilirsiniz.
Chrome dışında arka planda calışan virus yazılımları, program suruculeri gibi ekstra yukler de performans kaybına yol acabilir. Oyun oynarken en iyi PC performansı icin bu tarz uygulamaları kapatın ve oyunu ondan sonra başlatın. Bunun dışında virus programlarını gecici sureyle kapatmayı da deneyebilirsiniz.
[h=2]Kotu amaclı yazılımlar ve virusler ciddi sorun cıkarabilir:[/h]
Bunu soylemeye bile gerek yok ama performans kaybının yaşanmasına en cok neden olan sorunlar virusler oluyor. Siz farkına bile varmadan bilgisayarınıza sızan virusler sadece oyunlarda deği, genel PC performansında da gecikmelere neden olabilir. Bu nedenle genel bir tarama yapmanızda fayda var. Bir anda yaşanan kasmaların ve oyunların acılmamasının nedeni virusler olabilir.
Kotu amaclı yazılımlar ise genellikle internetten indirilen korsan yazılımlarla bilgisayara geliyor. Ucretli bir programın korsan yazılımını indirmek veya guvenilmeyen programları indirmek bilgisayarınıza kotu amaclı yazılımları taşıyabilir. Bu yazılımlarla oyunlarda performans kaybının yaşanmasının yanı sıra, korsanlar tarafından kişisel bilgileriniz de calınabilir. Bu sorunları cozmenin en basit yolu virus taraması yapmak veya format atmak.
Normalde kasmayan oyunlar yukarıdaki sebeplerden dolayı kasabilir. Cozumleri de yine yukarıda anlattığımız gibi aslında oldukca basit. Siz yine de, yeni bir donanım almadan once performans kaybının oyunlardan veya viruslerden dolayı olmadığından emin olun. Eğer bunlarda bir sorun yoksa, yukarıdaki yontemleri tek tek deneyebilirsiniz.