Hava kirliliği sigara icmek kadar insan sağlığını olumsuz etkiliyor. İstanbul Teknik Universitesi'nden (İTU), Prof. Dr. Huseyin Toros'un nufusu en fazla olan 4 buyuk ili baz alarak yaptığı hesaplamaya gore İstanbul'un havasını solumak yılda 16 paket sigara icmeye eş değer. Bu rakam Ankara'da 17, İzmir'de 23, Bursa'da ise 38 paket olarak belirlendi.
Hava kirliliğine neden olan zararlı partikul maddeler (PM2,5) akciğer ve alt solunum yolları başta olmak uzere bircok hastalığa yakalanma riskini artırıyor. İnsan sağlığını sigara kadar tehdit eden hava kirliliği dolayısıyla Dunya Sağlık Orgutu (DSO) rakamlarına gore her yıl 7 milyon kişi hayatını kaybediyor, Turkiye'de ise bu rakam 30 bin civarında. Havası en kirli ulkelerde başı Hindistan, Cin, Mısır, Pakistan cekiyor. Buradaki en onemli faktor duzensiz şehirleşme ve trafik yoğunluğu.
[h=3]EN BUYUK RİSK BURSA'DA[/h] İstanbul Teknik Universitesi Meteoroloji Muhendisliği Bolumu oğretim uyesi Dr. Huseyin Toros, hava kirliliğinin insan sağlığı icin ne kadar tehlikeli olduğunu gozler onune sermek amacıyla sigara uzerinden bir calışma hayata gecirdi. 2018 yılı hava kirliliği değerleriyle nufusu en fazla olan 4 buyuk ili baz alarak sigara uzerinden hesaplama yapan Dr. Toros, "İstanbul'un havasını solumak yılda 16 paket sigara icmeye eş değer. Bu rakam Ankara'da 17, İzmir'de 23, Bursa'da ise 38 olarak bulduk. Hava kirliliği oranı her şehirde aynı değil. O yuzden sigara paketi sayıları da değişiyor. Şehri planlarken meteorolojik şartlar, carpık yapılaşma, sanayileşme ve o yıl icindeki değişkenler oranı etkiliyor" dedi.
Nufus ve trafik yoğunluğuyla birlikte hava kirliliğinin de arttığını Dr. Huseyin Toros, "İstanbul'da 4 milyonun uzerinde kayıtlı arac var. Bu araclar genelde fosil yakıt kullanıyor. Doğal gaz dışında evlerimizde kullanılan diğer yakıtlar da dahil olmak uzere atmosferi kirletiyoruz" ifadelerini kullandı.
[h=3]ŞEHİRLERİ METEOROLOJİK ŞARTLARA GORE PLANLAMAK GEREKİYOR[/h] Şehirleşmenin hava kirliliğini artırdığını belirten Dr. Toros, "Fakat şehirleşme iyi planlamışsa orneğin, meteorolojik şartlar goz onunde bulundurmuşsa hava kirliliği oranı yukselmeyebilir. Ancak dunya genelinde şehirler meteorolojik şartlara gore planlanmadığı icin hava kirliliği giderek artıyor" diye konuştu.
[h=3]SANAYİ TESİSLERİ, EVLER VE YOLLAR HAKİM RUZGAR YONUNE PARALEL YAPILMALI[/h] Hava akımı olmadığı zaman kirliliğin arttığını vurgulayan Dr. Toros, "Sanayi tesislerinden cıkan duman ruzgarla birlikte şehir merkezine doğru gidiyorsa iyi bir planlama yapılmamış demektir. Evler, cadde ve sokaklar hakim ruzgar yonune paralel olarak yapılmalıdır. Buna dikkat edilmezse şehirlerde hava akımı olmayacağı icin kirlilik miktarı artar" ifadelerini kullandı.
Her yıl dunyada İstanbul nufusunun yarısı kadar insanın sigara nedeniyle hayatını kaybettiğini soyleyen Dr. Huseyin Toros, hava kirliliğinden olen insan sayısının da bir o kadar olduğunu vurguladı.
[h=3]"İNSANLARIN ONUNDEKİ EN ONEMLİ SORUN PM2,5'DUR"[/h] Sigara ve hava kirliliğinin onune gecilmeyen iki onemli problem olduğunu aktaran Dr. Toros, "Havada kirliğe neden olan parcacıklara partikul madde (PM) diyoruz. Bu parcacıkların capları 2,5 mikrometreden daha kucukse ve biz bunları soluyorsak once akciğere sonra kalbe, damara en son da beyne kadar gidip hasara neden oluyor. İnsanların onundeki en onemli sorun PM2,5'dur. Bu değerle sigarayı eşleştirdik. PM2,5'in ortalama değeri 22 mikrogramsa gunde bir adet sigaraya eşdeğer olduğu tespit edildi. Orneğin şu anda bulunduğumuz ortamda hava kirliliği 22 µm/m³ ise bu bir adet sigaraya eşdeğerdir. Bu hesaplamadan yola cıkararak buyuk şehirlerdeki insanların yıllık kac paket sigaraya eşdeğer hava kirliliğine maruz kaldığını hesaplayabiliyoruz" diye konuştu.
[h=3]İSTANBUL 16, ANKARA 17, İZMİR 23, BURSA 38 PAKET SİGARA[/h] Diğer ulkelere gore Turkiye'deki şehirlerin havasının temiz olduğunu aktaran Dr. Toros, "2018 yılı hava kirliliği (PM2,5) değerlerine gore nufusu en fazla olan 4 şehrin yıllık sigara paketi eşdeğerlerini hesapladık. İstanbul'da yaşayanlar yılda 16 paket sigaraya eşdeğer hava kirliliğine maruz kalıyor. Bu rakam Ankara'da 17, İzmir'de 23, Bursa'da 38 paket sigara olarak karşımıza cıktı. Hava kirliliği oranı her şehirde aynı değil. O yuzden sigara paketi sayıları da değişiyor. Meteorolojik şartlar, carpık yapılaşma, sanayileşme ve o yıl icindeki değişkenler oranı etkiliyor" dedi.
[h=3]ARAC SAYISI HAVA KİRLİLİĞİNİ ARTIRAN EN ONEMLİ FAKTOR[/h] Son yıllarda arac sayısındaki artışın hava kirliliğini tetikleyen en onemli faktor olduğunu soyleyen Dr. Huseyin Toros, "Evlerde doğalgaza gecmeliyiz. Arac sayısını azaltmalıyız, dur kalk yapmadan yola devam etmelerini sağlayacak onlemler almak lazım. Araclar durup kalktıkca yakıt ihtiyacı artıyor ve havaya daha fazla kirletici salıyor" ifadelerini kullandı.
[h=3]BİRCOK HASTALIĞA DAVETİYE CIKARTIYOR[/h] Başarı Hastanesi'nden Goğus Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Fatih Hikmet Candaş ise, hava kirliliğinin insan sağlığı icin buyuk bir sorun olduğunu soyleyerek, bircok hastalığı tetiklediğini dile getirdi. Uzun sure hava kirliliğine maruz kalan kişilerde inme, felc ve kalp damar hastalıklarının gorulduğunu ifade eden Op. Dr. Candaş, "Ozellikle kış aylarında hava kirliliği nedeniyle KOAH alevlenmelerine, astım ataklarına ve akciğer enfeksiyonlarına sık rastlıyoruz. 2013 yılında Dunya Sağlık Orgutu'nun (DSO) calışmasına gore hava kirliliği akciğer kanserine neden oluyor. Yine uzun sure hava kirliliğine maruz kalan kişilerde inme, felc, kalp damar hastalıkları goruluyor" diye konuştu.
[h=3]HAVA KİRLİLİĞİ AKCİĞER KANSERİ NEDENİ[/h] "PM2,5, havada asılı kalan 2,5 mikrondan kucuk olan zararlı partikullere verilen isimdir" diyen Op. Dr. Candaş, "Bu zararlı partikuller nefes yoluyla akciğer hava keseciklerine direk gidebiliyor. Akciğerlerde ciddi enfeksiyonlara uzun donemde de kansere neden olabiliyor. PM2,5, kan yoluyla yayılarak damar sertleşmelerine yol acıyor" ifadelerini kullandı.
[h=3]YILDA 30 PAKET SİGARA İCMEK AKCİĞER KANSERİ RİSKİ TAŞIYOR[/h] İstanbul icin yılda 16 paket sigaranın onemli ve yuksek bir rakam olduğunu soyleyen Op. Dr. Candaş, "Yılda 30 paket sigara icenleri akciğer kanseri icin riskli grupta sayıyoruz. Akciğer kanserinin en onemli nedeni sigara. Hava kirliliği de sigara gibi insanı zehirliyor eğer onleyebilirsek, akciğer kanserini, diğer hastalıkları da azaltmış oluruz. Yılda 30 paket sigara icmek akciğer kanserine yakalanma riskini artırıyor. Bu kişiler tarama programı icine dahil ediliyor" dedi.
Kaynak: DHA[h=4]Haber Videosu[/h]: İstanbul'un havasını solumak yılda 16 paket sigara icmeye bedel