Peygamber Efendimiz (s.a.v) hicretin ikinci senesinde, Sevik Gazvesi’nden sonra Medine’ye geldiğinin ertesi gunu, (Zilhicce’nin onuncu gunu) muminlerle birlikte mescitte ezansız ve kametsiz iki rekat namaz kıldırdı ve hutbe okudu. Bu hutbede muminlere kurban kesmelerini emretti. İki cihan serveri (s.a.v), satın aldığı semiz, boynuzlu beyaz iki koctan birini keserken, “Allahım! Bu, senin birliğine ve senden bana gelenlere iman eden butun ummetim namınadır” diye buyurdu. İkincisini keserken de şoyle buyurdular: “Allahım! Bu da, Muhammed ve Muhammed’in ev halkı icindir.” Bu kurbandan kendileri, ev halkı ve yoksullar yediler. İşte İslam’daki ilk Kurban Bayramı budur!
Kurban Teslimiyetin Bir Gostergesi
Kurban kesen kimse adeta şoyle demiş olmaktadır: Ya Rabbi! Senin yolunda, senin rızanı kazanmak uğruna maldan-mulkten, sevdiklerimden ve hatta canımdan gecmeye hazırım. İşte bu kurbanı benim bu imanımın ve teslimiyetimin bir gostergesi olarak yine senin adınla kesiyorum. Bu kurbanın toprağa dokulen kanı, sana verdiğim sozde, imanımda ve ihlasımda butun benliğimle sabit-kadem olduğumun tasdikidir. Kabul eyle ve beni bu yolda daim eyle…
Kurban Allah’a yaklaşma ve O’nun rızasını kazanma vesilesidir. Kur’an-ı Kerim’de şoyle buyrulmaktadır: “Biz her ummete kurban ibadeti koyduk ki Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanları keserken Allah’ın adını ansınlar. Şunu unutmayın ki hepinizin ilahı bir tek ilahtır. Oyleyse yalnız O’na teslim olun. Sen ey Rasulum! O alcak gonullu, samimi ve ihlaslı olanları mujdele!” (Hac, 34)
Kurban Bir İmtihan Sebebidir
Allah kurban kesme emriyle kullarını imtihan etmekte, onların takvalarını, ilahi emre itaatteki titizliklerini, Allah’a yakınlık derecelerini olcmektedir. Bu husus ayet-i kerimede şoyle belirtilir: “Onların ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşır; fakat O’na sadece sizin takvanız ulaşır. Sizi hidayete erdirdiğinden dolayı Allah’ı buyuk tanıyasınız diye O, bu hayvanları boylece sizin istifadenize verdi. (Ey Muhammed!) Guzel davrananları mujdele!” (Hac, 37) Bu ayette de goruluyor ki, kesilen kurbanlarda gaye, ihlas, takva ve Allah’a yaklaşmadır. Allah rızasından yoksun olarak kesilip dağıtılan etlerin, akıtılan kanların, ne kadar cok olursa olsun, Allah katında hicbir değer ve kıymeti yoktur.
Kurban Kesmenin Fazileti
Rasulullah Efendimiz (s.a.v) hali vakti yerinde olan birinin Kurban Bayramı’nda yapacağı faziletli ameli şoyle ifade etmiştir: “Ademoğlu kurban bayramı gunu, Allah katında kurban kesmekten daha sevimli bir iş yapmamıştır. Şuphesiz o kesilen kurban kıyamet gunu boynuzları ve kılları ile gelir. Hic şuphe yok ki, kurbanın kanı yere duşmeden once Allah katında kabul gorur. Oyle ise gonullerinizi kurban ile hoş edin.”
Bir kurban bayramı gunu Rasulullah (s.a.v), Hz. Fatıma’ya (r.a), “Ey Fatıma! Kalk ve kurbanının yanına giderek (onun kesilmesine) şahit ol! Zira ondan akıp yere duşen ilk kan ile birlikte Allah Teala’nın senin gecmiş gunahlarını bağışlaması vardır” dedi. Hz. Fatıma (r.a), “Ya Rasulullah, bu durum sadece bize mi ozel yoksa butun muminler icin de gecerli mi?” diye sordu. Rasulullah (s.a.v), “Butun muminler icin…” buyurdu.
Allah kurban kesme emriyle kullarını imtihan etmekte, onların takvalarını, ilahi emre itaatteki titizliklerini, Allah’a yakınlık derecelerini olcmektedir.
Ailede Bir Kişinin Kurban Kesmesi Yeterli midir?
İslam dininde; ailede “mal birliği” değil “mal ayrılığı” prensibi vardır. Yani bir aile icinde de olsa herkesin malı kendisine aittir. Bir kimse, babasının, eşinin veya oğlunun servetiyle zengin sayılamaz. Baba fakir olduğu halde oğlu; koca fakir olduğu halde karısı zengin olabilir. Bu bakımdan aile icinde, diğer şartlarla beraber kimler dinen zengin sayılırsa, sadece onlar kurban kesmekle yukumlu olurlar. Hepsi zengin sayılırsa, her birinin, ayrı ayrı kurban kesmesi gerekir. Aile icinde zengin sayılan kimse yoksa hic biri kurban kesmekle yukumlu olmaz.
Kadın Kurban Kesebilir mi?
Hayvan kesiminde, bu işlemi yapacak kişinin akıl ve temyiz gucune sahip, Musluman veya ehl-i kitap olmasının dışında bir şart bulunmamaktadır. Bu şartları taşıyan kişi, kadın olsun, erkek olsun kurban kesebilir.
Kurban Kesmeyip Değeri Fakirlere Verilse
Kurbanlık hayvan satın almayıp, onun yerine parasını fakirlere dağıtmakla veya hayır kurumlarına bağışlamakla kurban sorumluluğu yerine getirilmiş olmaz. Cunku boyle yapmakla kurbandan beklenen amac gercekleştirilmiş olmaz. O halde kurban kesmekle mukellef olan kimseler, ancak dinimizin belirlediği hayvanlardan birisini alıp onu kurban kesim vakti icinde kesmekle bu sorumluluğu yerine getirmiş olabilirler.
Ozellikle “hayvan hakları”, “hayvan kıyımı” gibi sozlerle kurban ibadetine dil uzatanların bu tavrının dinimiz acısından hicbir onemi ve gecerliliği yoktur. Bu sozlerle insanların aklını karıştırmak isteyenler, ceşitli eğlence ve kutlamalar icin katledilen hayvanları ve onların kesilme sebeplerini biraz duşunseler daha iyi olur. Hayvanlar, sus olarak sevilmek ve olunce toprağa gomulmek icin yaratılmamıştır. Yuce Yaratıcı onları, insanların hizmetine sunmuştur. Onlar, Yuce Allah’ın isminin zikredilerek kesilip yenilmesi, istifade edilmesi ve sahibine şukredilmesi icin yaratılmıştır.
Kurbanda niyetimiz Allah rızasını kazanmak olmalıdır. Gavs-ı Bilvanisi Seyyid Abdulhakim (k.s) buyurmuştur ki: “İnsan, amellerini cenneti kazanmak veya cehennem korkusu icin değil, sadece Allah dostluğunu ve rızasını kazanmak icin yapmalıdır.”
Huseyin Okur – Semerkand Aile Dergisi
__________________