Eski Formula 1 pilotu Pierluigi Martini, Minardi taraftarlarının kalplerinde ozel bir yere sahip. Takımın 1985’teki ilk yarışında, 1988’de aldığı ilk puanda ve 1990’da alınan ilk ve tek ilk cizgi startında hep o vardı. Ancak, bir karakterden daha fazlası olan bu adamın, kendine has bir yarış sevdası vardı: Onun gurur ve neşe kaynağı, Ronnie Peterson’un Tyrell P34’u. 57 yaşındaki İtalyan, sahip olduğu bu meşhur altı tekerlekli aracı, bu sene Imola’daki Tarihi Minardi Gunu’ne getirdi. Pierluigi, bu aracın F1 tarihindeki ‘mekanik bir cevher’ olduğunu duşunuyor. Buyuk bir calışmayla, 1977 model aracın tamamını yenileyen Martini, aracı mukemmel hale getirebilmek icin bazı detaylar bulmak amacıyla Avustralya’ya bile gitti. Yaptığı iş ile gurur duyan Martini, ‘’Arac her şeyiyle orijinal. Direksiyon, gecmişte Ronnie’nin kullandıklarından biri. O zamanların fotoğraflarında da gorebileceğiniz gibi, uzerindeki bir tekerlek bağlantısı hala yerinde.’’ ’Peterson’un takım arkadaşı Patrick Depailler’in arac koltuğunu da kurtarabildim. Bu ‘altı tekerlekli aracı’, aramızdaki boy farkı yuzunden Ronnie’nin koltuğuyla kullanamazdım.’’ dedi. Martini, Derek Gardner tarafından tasarlanıp Maurice Philippe tarafından duzenlenen, ve aracın son yarışı olan 1977 Japonya GP’sinin kurallarına gore duzenlenmiş olan Tyrell P34’e tam anlamıyla aşık. Altı tekerlekli bu arac, 1976 İsvec GP’sini Jody Scheckter ile kazanmış, katıldığı 30 yarış boyunca bir pol pozisyonu, uc en hızlı tur, 14 podyum ve 100 puan elde etmişti. Gardner, takım patronu Ken Tyrell’ı, dort kucuk on tekerlekli bir arac yapmaya, on tekerleklerin karşılaşacağı hava direncini on kanatla kapatarak aracı daha az surtunmeye maruz bırakabileceği hakkındaki pozitif fikirleri ile ikna etmişti.. Arac, zamanın geleneksel Ford-Cosworth DFV motorunu kullanıyordu. Arac virajlarda kıvrak, ancak frenleme esnasında kontrol edilmesi zordu ve bazı motor soğutma problemleri yaşıyordu. Tyrell muhendisleri, bu soğutma sorununu cozmek icin aractaki iki radyatoru şasinin on tarafına yerleştirdiler Martini, ‘’Bence bu, harika bir arac.1977’de Philippe, Goodyear’ın 10 inclik on lastik uretmemesinden dolayı, iki tekerlek arası mesafeyi arttırmaya karar verdi. Bu yuzden de on tarafta bazı denge problemleri oluştu.’’ ‘’Şu sıralar tarihi F1 aracları icin lastik ureten Avon, bazı harika on lastikler uretti. Bundan oturu Gardner’ın daha dar tekerlekler arası mesafe kullanan sistemine geri dondum ve aracın şaşırtıcı şekilde dengeli bir hale geldiğini fark ettim. Tyrell, doğru lastik kullanma şansı olsaydı, şampiyonluğu kazanabilirdi.’’ ‘’Aractaki yenileme calışmaları zorluydu. Cunku 1977’de aracı yenilediler, bundan dolayı aracın sadece onceki cizimlerine sahiptim. Bu yuzden bazı şeyleri bulmak benim icin zordu. Şanslıyım ki, Tyrell’ın tasarımcısıyla konuşma şansı bulup bazı endişelerimi giderebildim.’’ dedi. Martini’ye gore 70’lerin araclarını surmek, 80’ler ve 90’larda surduğu araclara gore cok daha kolay. ‘’Imola’da Tyrell ile fizikel anlamda hicbir caba gostermeden birkac tur attım. O zamanki bazı suruculerin gunde 40 sigara icip nasıl hala rekabetci kalabildiklerini şimdi anlayabiliyorum!’’ "‘Altı tekerlekli’ oldukca uysal; lastikleri istediğiniz zaman takıyorsunuz ve hicbir zaman garip tepkiler gostermiyor. Ne kadar guc verirseniz o kadarını sağlıyor.’’ Martini, aracın altı tekerlekli olmasının yanında, her şeyi değiştiren yer etkisi ve turbo cağından once yarışmasının da aracı ozel yapan şeyler olduğunu duşunuyor." ‘’Tabii ki sadece bir sonraki on yılı temsil eden turbo yuzunden değil. 80’lerde yer etkisi ve aerodinaminin ağır basması yuzunden de her şey değişti. Araclar daha talepkar hale geldi. Bu yuzden benim icin P34 gercek bir cevher. Cunku benzersiz bir zamanı temsil ediyor.’’ Martini, aracın altı tekerlekli olmasının yanında, her şeyi değiştiren yer etkisi ve turbo cağından once yarışmasının da aracı ozel yapan şeyler olduğunu duşunuyor. ‘’Tabii ki sadece bir sonraki on yılı temsil eden turbo yuzunden değil. 80’lerde yer etkisi ve aerodinaminin ağır basması yuzunden de her şey değişti. Araclar daha talepkar hale geldi. Bu yuzden benim icin P34 gercek bir cevher. Cunku benzersiz bir zamanı temsil ediyor.’’ Martini, Monaco Tarihi Grand Prix’si gibi yarışlarda aracı rekabetci olarak kullanmayı bıraktığını da soyledi. Martini, uzulerek ‘’Organizatorlere, aracın kopyasını bile yapabileceğimi soyledim. Ancak kurallar sadece orijinal aracların yarışmasına izin veriyor. Bu yuzden ben de bıraktım.’’ ‘’P34’u yenilemek icin verdiğim bunca emeği, tek bir yarışa katılmak icin mahvetmek istemiyorum.’’ dedi. Gunluk Gazeteler
__________________