Buyuk Erdemler Risalesi Fransız eğitimci ve duşun adamı André Comte-Sponville'in Fransa'da aylardır cok satan kitaplar listesinde yeralmış bir eseri. Ne var ki, bu cok satmayı ozellikle ulkemizde son yıllarda yayına sunulan eski deyimle "sathiliği" her satırından belli olan bazı eserlerin sunulduğu "yayıncılık olayları" ile karıştırmamak gerekir.
"Erdem nedir? Harekete gecen ya da gecebilen bir guctur. Orneğin, bir bitkinin ya da ilacın erdemi iyileştirmektir, bıcağınki kesmek, insanınki insanca istemek ya da davranmaktır. Coplemenin erdemi baldıranınkinden farklıdır, bıcağınki capanınkinden farklıdır, insanın erdemi kaplanın ya da yılanınkinden farklıdır. Bir varlığın erdemi onun değerini oluşturan şeydir, başka deyişle kendine ozgu yetkinliğidir: İyi bıcak en iyi kesebilendir, iyi recete tedavide cok başarılı olandır, iyi zehir oldurmede cok başarılı olandır... Erdemlerin, bu ilk ve en genel anlamda, nasıl kullanıldıklarından, hedefledikleri ya da hizmet ettikleri amaclardan bağımsız oldukları gorulecektir. Katilin elindeki bıcak aşcının elindekinden daha az erdemli olamaz, hayat kurtaran bitki zehirleyen bitkiden daha erdemli değildir. Bu, kuşkusuz, bu adamın hicbir normatif (kural koyucu) boyutu olmadığı anlamına gelmez: Kimin elinde olursa olsun ve kullanılışlarının coğunda, en iyi bıcak en iyi kesen bıcak olacaktır. Onun ozgul gucu kendine ozgu yetkinliğini de yonetir. Ama bu normatiflik nesnel kalır ya da ahlÂki olarak duyarsız, ilgisizdir. Bıcağın işini yapması yeterlidir, o bu işi yargılamaz, değerlendirmez ve bu nedenle de onun erdemi bizim erdemimiz değildir. Mukemmel bir bıcak, kotu bir adamın eline duştu diye
mukemmelliğinden bir şey yitirmez. Erdem guctur ve guc de erdeme yeter. Ama insana yetmez. Ama ahlÂka yetmez."
Sayfa Sayısı : 420
Baskı Yılı : 2004