telgraf'a teşekkurlerimle
Alice K. Turner - Cehennemin Tarihi;Ozgun Adı: The History of Hell; Ayrıntı:412, İnceleme Dizisi: 190; İngilizceden ceviren: Ayhan Sarguney; ISBN:975-539-403-6;Birinci Basım:2004; Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Bilinen tum kulturlerde bir ahret inancına rastlıyoruz. Bu inanc, insanın olumu kabullenememesinin, sonsuzlukta bir an icin parıldayıp sonen gecici bir ışık olma ihtimaline dayanamamasının yanında, adalet duygusunun da bir uzantısıdır. Bu inancın sonucunda, insanların bu dunyadaki amellerine gore, ya acı cekmeye ya da keyif catmaya gidecekleri bir obur dunya yaratıldı. Ancak, iyilerin gitmeyi umduğu Cennet, birkac huri ve dalları yere sarkan meyve ağaclarıyla geciştirilirken, gunahkÂrlara layık gorulen Cehennem icin tahayyul sınırları zorlandı. Belki de insanların her yeri kolayca cehenneme cevirebilme kapasiteleriyle, bu azap mekÂnını tasarlamak daha kolay olmuştu.
Boylece Cehennem, insanlığın en buyuk imgesel projesi, Homeros?tan Platon?a, Augustinus?tan Dante?ye, Blake?ten Goethe?ye, Michelangelo?dan Milton?a bircok dehanın katkısıyla kolektif bilincaltının en urkunc tasarımı olmuştur.
Cehennem?in Tarihi, Sumerler?den başlayarak gunumuzdeki Hıristiyanlık anlayışına kadar obur dunya ve Cehennem kavramının nasıl geliştiğini inceliyor. Mezopotamya mitlerinin ve Zerduştculuğun Hıristiyanlık uzerindeki etkisinin, ortacağ boyunca din adamlarının Cehennem korkusuyla insanları sindirme bicimlerinin, Araf kavramının ortaya cıkışının, Reform, Aydınlanma ve Freud donemlerinde Cehennem kavramının gecirdiği değişimlerin izlerini suruyor. Elinizdeki kitap bir sanat tarihi kitabı olarak da okunabilecek carpıcı bir malzeme iceriyor. Bu kitapta Şeytan?ı ve demonlarıyla Cehennem?in yerine, peyzajına, icindeki yapılara, gunahkÂrlara uygulanan cezalara ilişkin cok canlı ve renkli tasvirlerle karşılaşacaksınız, yuzyıllar boyu Cehennem?in topografyasının nasıl değiştiğini izleyeceksiniz.
Bu topografyaya gore Cehennem, once yeraltındaydı; hatta Cehennem?e İtalya?nın altı gibi belli yerler bile tayin edilmişti. Sonra ?yukarıda? bir yerlere taşındı, kimi zaman Guneş?te olduğu duşunuldu, hatta yeri bile ?hesaplandı?. Bilimsel keşiflerle birlikte ?dışarıda? yer bulunamayan Cehennem cıktığı yere, kafamızın icine donuyor gibi gorunuyor. Alice K. Turner?ın deyişiyle ?hayali bir yerin gercek tarihi? olan bu kitabı okurken, insanoğlunun tahayyulunun sınırlarında bir yolculuğa cıkmaya hazır olun. (Arka Kapak)
İCİNDEKİLER
Giriş /9
Korkunc Yeraltı /14
Mısır'ın Oluler Kitabı /23
Zerduştculuk /28
Klasik Hades /33
Platonik Cehennem /45
Roma İmparatorluğu /50
Şeol /57
Gnostizm /63
Manicilik /66
İlk Hristiyanlar /69
Cehenneme İniş /86
Son Yargı /93
Apokaliptik Cehennem Turleri /106
Ortacağ /114
Gizem Oyunları /145
Araf /160
Dante'nin İnferno'su /168
Yuksek Ortacağ /183
Reformasyon /199
Barok cehennemi /215
Kaybedilmiş Cennet /221
Mekanik Evren /235
Aydınlanma /246
Swedenborg'un Goruşu /258
Ondokuzuncu Yuzyıl /262
Goethe'nin faust'u /268
Romantikler /272
Evrenselcilik /286
Freud Cağı /293
Kaynakca /300
Dizin
